Advocatenkantoor Nass

De tegenprestatie in Eindhoven

Op dinsdagavond 21 november 2017, was bij de gemeenteraad te Eindhoven, de tegenprestatie in de bijstand weer aan de orde. Zoals het nu gaat, vindt in Eindhoven geen verplichte tegenprestatie plaats. Dat betekent niet dat in Eindhoven geen dwangarbeid wordt verricht door mensen met een bijstandsuitkering, maar deze vindt niet plaats als tegenprestatie, maar bij wijze van voorziening gericht op arbeidsinschakeling. De verplichting om gebruik te maken van een voorziening gericht op arbeidsinschakeling, wat ook het verrichten van dwangarbeid kan betekenen, berust op artikel 9 lid 1 onder b van de Participatiewet en de verplichting tot het verrichten van een tegenprestatie berust op artikel 9 lid 1 onder c van die wet. Zie daarvoor hier

De regering vindt dat de gemeente Eindhoven de wet niet naleeft door mensen met een bijstandsuitkering geen verplichte tegenprestatie op te leggen. Artikel 8 lid 1 onder b van de Participatiewet verplicht de gemeenteraad om bij verordening regels op te stellen omtrent het opdragen van een tegenprestatie. Naar mijn idee voldoet de gemeente Eindhoven daaraan met artikel 3.16 van de Verordening Sociaal Domein gemeente Eindhoven, maar de regering lijkt daar anders over te denken. Die verordening staat hier: Hierover is een commissienotitie verschenen. Die staat hier.

Aan de orde is een keus tussen twee mogelijkheden: een lichte variant, waarbij in beperkte mate wordt toegegeven aan de wensten van de regering, of principieel weigeren daaraan toe te geven. De gemeente Amsterdam kiest in een vergelijkbare situatie voor de laatste van die twee mogelijkheden. Anders dan het geval is bij de voorziening gericht op arbeidsinschakeling, hoeft de tegenprestatie niet bij te dragen aan het krijgen van betaald werk en de gemeente hoeft bij de tegenprestatie ook niet te zeggen dat verkrijgen van betaald werk daarvan het doel is. Net zoals op een eerdere vergadering over dit onderwerp, waren de meeste raadsleden tegen de tegenprestatie.

Een vertegenwoordiger van de Partij van de Arbeid, Hafid Bouteibi, was heel duidelijk: hij moest er niet aan denken dat mensen met een bijstandsuitkering al papierprikkend door de stad lopen zoals in Rotterdam het geval is. Hier liet hij een steekje vallen: het verplichte papier-prikken in Rotterdam vindt niet plaats als tegenprestatie, maar als voorziening gericht op arbeidsinschakeling. Het papier-prikken in Rotterdam vindt plaats onder de naam werkloont (welke zieke geest verzint zo'n naam?) en wordt een "re-integratietraject" genoemd.

Zie over het papier-prikken in Rotterdam ook deze video's:



Voor zover bekend moesten mensen met een bijstandsuitkering ook in Eindhoven al papierprikkend door de stad lopen bij wijze van voorziening gericht op arbeidsinschakeling. Of dat nog steeds het geval is weet ik niet zeker. Ik ben ze al een tijdje niet meer tegengekomen, maar dat zegt niet alles. De VVD en de LPF zijn voorstanders van de tegenprestatie. Een vertegenwoordiger van de VVD. Een vertegenwoordiger van de VVD zei dat ze in Rotterdam heel tevreden waren over de tegenprestatie. Wie daar tevreden over waren, de mensen die moesten papier-prikken of degenen die dat van hogerhand opleggen, zei hij er niet bij. Hij liet niet blijken iets te snappen van het verschil tussen de tegenprestatie en de voorziening gericht op arbeidsinschakeling. Hij sprak geringschattend over een “leventje” van mensen die in de bijstand zitten en geen werk kunnen krijgen. Hij dacht ook dat mensen met een bijstandsuitkering in werkelijkheid “zwart” werken en zag dwangarbeid als een middel om dat onmogelijk te maken. Wethouder Staf Depla zie dat het er om gaat dat de regering vindt dat “wij” ons niet aan de wet houden. Hij gaat met Amsterdam praten over de ervaringen die ze daar hebben en als blijkt dat het heel onverantwoord is om op de huidige lijn door te gaan, komt hij er bij de gemeenteraad op terug, zo zei hij.