Advocatenkantoor Mr. W. Nass

 

 

email nass@advocatenkantoornass.nl

Menu

Home

 

Contact

 

Kwaliteit

 

 

 

Octrooien op software

Van 1973 tot 1977 werd Nederland geregeerd door het linkse kabinet den Uyl. Laurens Jan Brinkhorst, dezelfde Laurens Jan Brinkhorst die geruime minister van economische zaken is, en een groot voorvechter was van de invoering van octrooien op software, was toen staatssecretaris van buitenlandse zaken. Het kabinet den Uyl wilde een automatiseringsheffing invoeren. Het idee was dat automatisering ten koste van de werkgelegenheid zou gaan en dat een automatiseringsheffing derhalve goed voor de werkgelegenheid zou zijn. Nu wordt daar hartelijk om gelachen, ("Malle ideeën als een automatiseringsheffing ") maar intussen werd er wel gewerkt aan een nieuw, veel erger soort automatiseringsheffing. In plaats van dat, zoals het kabinet de Uyl beoogde, door computergebruikers aan de overheid een vooraf bekend bedrag betaald zou moeten worden, lopen nu makers van software, programmeurs, maar ook gebruikers van software, de kans om aan allerlei bedrijven octrooilicenties of schadevergoedingen wegens octrooiïnbreuk te moeten betalen.

 

Koper strafbaar bij inbreuk intellectuele eigendom?

De Europarlementariër Toine Manders van de VVD wil dat consumenten die producten kopen die inbreuk maken op intellectuele eigendomsrechten vervolgd moeten kunnen worden voor heling. Dit volgt uit een amendement ... Lees verder>>


Octrooi op layout Google

Google heeft in de VS een octrooi gekregen op de GUI – de grafische gebruikersinterface – van Google. Het octrooi betreft niet de werking daarvan maar het uiterlijk en de manier waarop het bediend moet worden. Lees verder>>

 

 

De Europese raad van ministers heeft op 18 mei 2004, tegen een eerder andersluidend besluit van het Europese parlement in, een besluit genomen dat tot gevolg zal hebben dat de Europese richtlijn die het verstrekken van octrooien op software mogelijk moet maken er zal komen. De term "richtlijn" zou de indruk kunnen wekken dat het hier zou gaan om iets vrijblijvends. Dat zou een misverstand zijn. Als de richtlijn wordt aangenomen zijn de lidstaten van de Europese Unie verplicht deze in hun nationale wetgevingen op te nemen. Het zou de mogelijkheid bieden op allerlei bruikbare ideeën en programmeertechnieken octrooien te verstrekken, ook als die als die al bij anderen in gebruik zijn die daar geen octrooi op hebben aangevraagd.

Daarbij moet met name worden gedacht aan:

  1. Ideeën. Een voorbeeld is het octrooi van Adobe nr EP689133. Meer hierover vindt U hier.

  2. Methoden van zaken doen. Niemand zegt de bedoeling te hebben methoden van zaken doen octrooieerbaar te maken. Desondanks doet het voorstel van de Europese ministerraad dat wel.

Bij de vraag of dit alles octrooieerbaar is speelt geen rol hoe het technisch gerealiseerd wordt. Het enkele feit dat van een beeldscherm of een computer gebruik gemaakt wordt is voor het Europees Octrooibureau (EPO) al voldoende om het als technisch aan te merken. Hoewel bij octrooien in het algemeen aan echte technische uitvindingen wordt gedacht, spelen deze geen belangrijke rol, al is het alleen maar omdat de broncode van de meeste software geheim is, zodat alleen de maker weet hoe het werkt.

Weliswaar moet een octrooi aan het vereiste van nieuwheid voldoen en bovendien een uitvinding betreffen, maar het ziet er steeds meer naar uit dat, voorzover deze eisen nog gesteld worden, dit een wassen neus wordt. Dit is een uitvloeisel van de "klantvriendelijke benadering" waarvoor het Europees Octrooibureau heeft gekozen. Dit zou gevolgen kunnen hebben voor kleine Europese softwareproducenten en voor de open source software (Linux!). De vrees is dat software die nu nog vrij te gebruiken is illegaal kan worden of in ieder geval niet verder kan worden ontwikkeld indien technieken die daarin worden gebruikt geoctrooieerd worden en dat ook de ontwikkeling van software door anderen dan de grote softwareproducenten zoals Microsoft (en mogelijk SCO) ernstig zal worden bemoeilijkt.

Denkbaar is dat dit tot procedures gaat leiden waarin veel geld zal omgaan, dat het ontwikkelen van software een riskante aangelegenheid gaat worden en dat de nadruk van de ontwikkeling van software gaat verschuiven naar het octrooigebeuren. Zo is denkbaar dat een programmeur voor iedere regel programmecode, en misschien meer voor ieder idee dat daaraan voorafgaat, een onderzoek zal moeten laten instellen om zekerheid te hebben dat daarmee geen inbreuk wordt gemaakt op de vele duizenden octrooien die verleend zijn.

Interessant is dat de Nederlanse rechter onlangs een Europees octrooi heeft vernietigd omdat het niet aan het vereiste van nieuwheid voldeed. Zie hier meer daarover. Het hiervoor bedoelde octrooi van Adobe zou in principe op dezelfde manier via de rechter vernietigd moeten kunnen worden. Het dateert van 1995 en al in 1993 was er een besturingssysteem OS/s van IBM dat gebruik maakte van een dialoogbox met tabs aan de linkerkant, met de titel "instellingen". Ook maakte een tekstverwerker Word Perfect voor Windows toen al gebruik van een soortgelijke dialoogbox met tabs aan de bovenkant en de naam "Voorkeuren".

Minister Brinkhorst heeft namens Nederland destijds in de Europese ministerraad voor het voorstel gestemd. Nadien is in de Tweede Kamer een spoeddebat aangevraagd over het stemgedrag van de minister en over het feit dat hij de Tweede Kamer ten onrechte zou hebben voorgehouden dat er overeenstemming zou zijn tussen de Raad van Ministers en het Europese Parlement. Het spoeddebat heeft plaatsgevonden op donderdag 3 juni 2004. Op 21 december 2004 is een poging van het Nederlandse voorzitterschap om het voorstel zonder hoofdelijke stemming door de ministers van landbouw (!) te laten aannemen door ondermeer adequaat ingrijpen van de Poolse minister voor informatiewetenschap en technologie, Wlodzimierz Marcinski, verijdeld. Inmiddels is het voorstel op 7 maart 2005 alsnog als hamerstuk aangenomen. Even is er een verwachting geweest, dat minister Brinkhorst hierdoor politieke problemen zou krijgen, doch deze verwachting is niet uitgekomen.

Inmiddels heeft het Europese parlement de richtlijn op 6 juli 2005 verworpen, en heeft de Europese commissie aangegeven de afwijzing als definitief te beschouwen, doch de praktijk van de EPO gaat gewoon door, de Europese commissaris McCreevy zegt er niets tegen te kunnen doen en zijn er plannen voor een gemeenschapsoctrooi, waarvan niet duidelijk is of daarmee de octrooien op software toch weer via een achterdeur worden binnengehaald. Zie ook hier, hier en hier. Waakzaamheid blijft dus geboden.


Hoe een ander rampzalig plan er werd doorgedrukt Zie ook hier.


Voorbeelden van triviale patenten

Meer links

Archief

Schendt Uw website octrooien?

Europees octrooi vernietigd